Wątroba pełni wiele istotnych funkcji w organizmie. Odpowiada za usuwanie toksyn poprzez filtrowanie krwi, pełni funkcję metaboliczną, ponieważ odpowiada za trawienie i wchłanianie tłuszczy, a co za tym idzie przyswaja również dla organizmu witaminy takie jak A, D, E i K. By służyła jak najdłużej i mogła się odpowiednio regenerować, niezbędne jest dostarczanie jej odpowiednich substancji odżywczych. W sytuacjach, gdy jest ona mocno obciążona, lub chora, niezbędne staje się stosowanie diety wątrobowej.
Kiedy dieta wątrobowa staje się niezbędna?
Główną funkcją wątroby jest detoksykacja organizmu poprzez neutralizowanie toksyn będących produktem przemiany materii, lub dostarczanych wraz z pożywieniem. Ważne jest odpowiednie dbanie o nią, ponieważ w przypadku jej osłabienia lub wystąpienia stanów chorobowych, dojść może do wielu powikłań zdrowotnych. Bardzo często na problemy z wątrobą mogą wskazywać symptomy takie jak:
- Dolegliwości ze strony układu pokarmowego pod postacią biegunki lub zaparć, braku apetytu i nietolerancji pokarmowych,
- Przewlekłe zmęczenie, podkrążone oczy i pogorszenie się samopoczucia,
- Problemy skórne takie jak wypryski, trądzik oraz kolor skóry zmieniony na szary,
- Pogorszenie pracy tarczycy i wynikające z tego zaburzenia hormonalne,
- Bóle głowy oraz skroni.
Symptomy te wynikają bezpośrednio z zaburzeń podstawowych funkcji wątroby, związanych z usuwaniem toksyn, wchłanianiem witamin i aktywacją enzymów trawiennych. Bardzo często dodatkowym objawem jest obniżająca się odporność ze względu na ograniczoną produkcję fibrynogenu. Gdy występują te objawy, niezbędna staje się odpowiednio dopasowana dieta na wątrobę. Pozwoli ona na odpowiednie odżywienie i oczyszczenie jej z toksyn, co umożliwi regenerację tkanek.
Czym jest dieta wątrobowa?
W przypadku osób, u których występują najcięższe objawy niewłaściwie pracującej wątroby, niezbędna może się okazać lekkostrawna dieta wątrobowa. Opiera się ona na spożywaniu lekkostrawnych potraw zawierających mało błonnika oraz ograniczających tłuszcze i białka. Taka dieta umożliwia szybszą regenerację organu i z czasem przywraca jej pierwotną sprawność. Przy lżejszych dolegliwościach nie są konieczne tak drastyczne ograniczenia, jednak również trzeba się trzymać określonych zasad żywienia. Spożywane posiłki powinny być małej objętości, dlatego też zalecane jest podzielenie dziennego zapotrzebowania kalorycznego na 5-6 porcji. Równie istotna jest regularność posiłków, przy czym pierwszy powinien być spożyty w przeciągu pierwszej godziny od przebudzenia, a ostatni 2-3 godziny przed snem. Dieta na wątrobę powinna uwzględniać odpowiednie nawodnienie, dlatego też powinno się przyjmować minimum 2-2,5 litra płynów na dobę, przy czym ilość ta powinna być większa u osób aktywnych fizycznie. Dobrym nawykiem jest wypijanie każdego ranka szklanki ciepłej wody z cytryną, ponieważ pomaga to w rozgrzaniu organizmu i pobudzeniu wątroby do pracy. Obciążona wątroba utrudnia procesy trawienne, dlatego też wyeliminować trzeba z jadłospisu potrawy smażone i zastąpić je produktami gotowanymi na parze i w wodzie, lub pieczonymi w rękawie lub naczyniu żaroodpornym. Za smak potraw w diecie wspomagającej wątrobę powinny odpowiadać delikatne przyprawy i zioła, a sól powinna być ograniczona do minimum. Ważnym elementem diety jest wyeliminowanie wszystkich produktów zawierających toksyny i obciążających dodatkowo wątrobę. Dlatego też nie można spożywać jedzenia wysokoprzetworzonego i należy odstawić wszelkiego rodzaju używki takie jak papierosy i alkohol.
Jakich diet nie stosować na chorą wątrobę?
Przede wszystkim zrezygnować trzeba z wszelkich diet oczyszczających opartych na głodówce i sokach. Zamiast oczyścić wątrobę, mogą one zaburzyć już i tak naruszoną gospodarkę hormonalną. Dodatkowo poprzez mocne ograniczenie dostarczanej energii doprowadzić można do znaczącego spowolnienia metabolizmu. W takiej sytuacji najlepszym rozwiązaniem jest skonsultowanie się z dietetykiem, który pomoże dobrać odpowiednią dietę dostosowaną do indywidualnych potrzeb. Specjalista z zakresu żywienia opracuje plan żywieniowy, zawierający produkty sprzyjające poprawnej pracy wątroby, poddane odpowiedniej obróbce. Taka konsultacja pomoże również w rozłożeniu zapotrzebowania kalorycznego na mniejsze posiłki, przy jednoczesnym zachowaniu odpowiedniego bilansu makro- i mikroelementów. W przeciwieństwie do wielu rozwiązań dietetycznych proponowanych w internecie, indywidualnie dobrana dieta będzie w pełni zdrowa i znacząco przyspieszy regenerację wątroby.
Co jeść przy chorej wątrobie?
Odpowiednio skonstruowana dieta na wątrobę powinna opierać się przede wszystkim na węglowodanach złożonych. Istotne jest, by produkty były lekkostrawne i nie obciążały układu trawiennego. Ich źródłem mogą być między innymi amarantus i proso. Istotne jest też zadbanie o spożywanie błonnika rozpuszczalnego, który znajduje się przede wszystkim w owocach i warzywach. Stosować można również babkę jajowatą i babkę płesznik, mające funkcje odtruwające i obniżające poziom cukru we krwi. Wykorzystywane źródła białka, powinny zawierać wszystkie niezbędne aminokwasy. Warto spożywać mięso kurczaka i indyka, ponieważ zawierają najmniej tłuszczy nasyconych. Korzystna będzie też chuda wołowina i cielęcina, jaja oraz chude sery. Minimum 2-3 razy w tygodniu w jadłospisie powinny się pojawić ryby. Osoby rezygnujące ze spożywania mięsa i produktów odzwierzęcych mogą postawić na tofu, które jest bardziej lekkostrawne od ziarna roślin strączkowych. Dieta przy chorej wątrobie powinna być również wzbogacona o przyprawy zawierające kurkuminę, która poprawia wydzielanie żółci i wspomaga trawienie tłuszczów. Dobrym wyborem będą też zioła takie jak mięta pieprzowa, ostropest plamisty, melisa, rumianek czy łopian, ponieważ wspomagają one pracę wątroby. Wystarczy pić napar przyrządzony z tych ziół zamiast kawy czy mocnej herbaty.
